Geïnspireerd door mijn laatste wandeltocht, gecombineerd met de bijna tot stilstand gekomen externe belevenissen van de  afgelopen week, ontstond er meer ruimte voor creativiteit.
Het zal een combinatie geweest zijn van rust door mijn winterse vakantie break en het einde van dit jaar. Een periode waarin ik altijd nog meer in een reflectieve stemming kom om stil te staan bij mijzelf, mijn wensen, mijn doelen, mijn zingeving.
Dit jaar helemaal;  de eufemismen voor 2020 waren oneindig, variërend van ‘raar’, ‘verloren’, ‘afschuwelijk’, ‘beangstigend’, tot woorden met een positievere connotatie, zoals ‘keerpunt’, ‘inzicht’, ‘kans’.

New York en 2020
Ik dacht even aan mijn eerste bezoek aan New York, waarbij iemand mij later vroeg wat ik van deze stad vond. Het beste kon ik deze metropool beschrijven door er een scala aan  positieve, alsook negatieve woorden op los te laten. Het was fantastisch, maar ook afschuwelijk, spannend en ook eenzaam, groots en ook ‘klein’ en zo kon ik nog wel een tijdje doorgaan.
Hetzelfde geldt voor mij voor 2020. Om het te beschrijven heb ik woorden van beide kanten nodig. Als je durft na te denken over je eigen aandeel met betrekking tot beide kanten, voorkom je polarisatie en bewerkstellig je mildheid.

Creëer je mooiste eigen realiteit
Tijdens het schrijven van één van mijn verhaaltjes moest ik plotseling weer denken aan eerdere bergwandelingen, waarbij ik de twee mooiste plekken door elkaar mixte om vervolgens een ideale omgeving voor mijn verhaal te scheppen, nl de onbemande berghut had er een bergmeer bijgekregen. Deze vlakte op 3000 meter had een prachtig meertje, met rondom de majestueuze bergkammen, wijzend naar de hemel, als teken van oneindige mogelijkheden.
Hier blijf ik voorlopig nog even, van hieruit stroomt mijn creativiteit en liefde voor de dagelijkse ervaringen. ‘This is my church’, this is where I heal my hurts’, rapt/zingt Maxi Jazz zo intens.

‘Alweer de laatste column van dit jaar’, dacht ik en bemerk dat ik zo graag iets wil meegeven aan iedereen die dit leest. Iets liefs, of bemoedigend. ‘Oh, dus gewoon een nieuwjaarswens’, zegt mijn nuchtere interne stem’. Mijn creatieve creator wil meer. Precies op dat moment komt de ‘quote van de dag’ op mijn IPhone binnen.
‘Vaak vind je wat je zoekt, als je stopt met zoeken’.
Opeens dacht ik aan een eerdere column, deze ging over stilte. Oftewel mijn pagina was geheel leeg. Ik had daarbij een muziekstuk uitgekozen van componist John Cage, hij dirigeerde 4.33 minuten stilte met zijn orkest.
Dit keer wil ik graag iets meer meegeven;
Ik wens iedereen zijn eigen gecreëerde prachtige, veilige plek in werkelijkheid of in gedachten, dit maakt niet uit. Om van daaruit in de stilte je eigen levenskracht en liefdevolle energie te mogen ontmoeten en koesteren, om het vervolgens met elkaar te delen. Of als je dit niet kan volgen; een gelukkig en gezond 2021 gewenst. Tot 08 januari.
Liefs Tonie

Luistertip:
John Cage 4.33 http://youtube.com/watch?v=Oh-o3udImy8
‘Het wordt gezien als hét stuk van de twintigste eeuw: 4’33’’ van componist John Cage, is op z’n zachts gezegd nogal bijzonder. Waarom? Als je de plaat afspeelt, hoor je namelijk niks en dat komt omdat de musicus ook niets speelt. Nee, dit is geen grap! Sterker nog, in oktober komen er maar liefst vijf vinylplaten uit waar 58 versies van dit beroemde stiltestuk op staan’. ( google)

Mijn IPhone geeft het volgende aan: ‘vandaag geen activiteiten meer’.

Het is december, het is zondag en mijn kerstreces is begonnen. Twee weken ultieme vrijheid liggen voor mij. Ik krijg weer het overweldigende gevoel van ‘alles is mogelijk’ en ‘wat zal ik allemaal eens gaan doen’, waardoor ik juist niet meer weet wat te doen.

Hier is dat voor mij bekende gevoel, balancerend tussen (niets) ‘moeten’ en ‘willen’. Teveel mogelijkheden, waardoor ik niet kan kiezen en zie ondertussen ‘on’- ontspannen de klok dwingend de ochtend alweer richting middag duwen. Ik neem mijn laatste ochtend kopje koffie en blader verveeld door de te dikke weekend Volkskrant. Het zijn bijna alleen maar artikelen over COVID-19 oorzaak en gevolgen. ‘Teveel en te vaak’, denk ik en leg de krant weg.

Je marche

Ik kijk uit het raam en door de intieme glinstering van het zonlicht via het zeshoekige raam komen nog enkele flarden van mijn droom naar boven. Iets over school en het leren van Franse woordjes, herinner ik mij en moet glimlachen om een vervoeging die ik in mijn droom bedacht, ‘Je marche’. ‘Natuurlijk’, dit is een prachtig idee,’ bedenk ik opgetogen. Het mag zo zijn als ingefluisterd voor het ontwaken. Even later stap ik bij het pittoreske dorpje Sauwerd uit de boemelende trein voor een lange zondag wandeling door het vriendelijke Reitdiepdal met als uiteindelijke bestemming mijn schoonmoeder in Groningen Zuid.

‘Lopen is zo heerlijk, het is balanceren tussen doen en niets doen’, dialogiseer ik onderweg met mijzelf. Het wandelen zorgt voor het terugdringen van mijn 24/7 oneindige gedachtenstroom. De natuur, buitenlucht ,stilte in combinatie met de power van het bewegen hebben een positieve invloed. Ik voel mij ontspannen. ‘Wandelen is actie en tegelijk even nietsdoen’, bedenk ik mij en ik geniet van het alleen zijn, van het moment. Het is bekend terrein en voelt alsof ik over mijn eigen tijdlijn in tegenovergestelde richting loop. Ik loop langs wandel herinneringen uit mijn lange stadsleven periode en sta even stil bij het wel heel erg alleenstaande huis aan een kruising aan het einde van het smalle weggetje, waarvandaan alleen nog een fietspad zijn weg vervolgd. ‘Ooit bijna gekocht’ en ik zwaai even naar de bewoners. Gestapeld met ontspannen herinneringen aan wandel en fiets momenten, kom ik steeds dichter bij het stadsgebeuren, waarbij de zondagse recreanten de rust en stilte moeten delen op het smalle fietspad van de dijk.

Ontmoeting

Langs het water door de stad loop ik een tijdje op met vrienden. Onze wegen kruisten net op dat ene moment, waardoor een ontmoeting ontstond. Ik denk aan mijn droom van vannacht, waarin zij even met mij meefietsten. ‘Ik vraag mijzelf af wat de betekenis van dit ogenschijnlijk kleine teken zou zijn’. Verderop, weer in de stilte van het alleen wandelen, daalt het besef dat het blijkbaar hoog tijd was voor deze ontmoeting.

Schoonmoeder

In de schemering van de namiddag begin ik een lichte stramheid te voelen. ‘Een lekker bakkie koffie op de bank met mijn voeten omhoog’. De gedachtenkracht hieraan zorgt ervoor dat mijn zintuigen het bijna reëel maken. Met een enkele links – rechts beweging op mijn Noord – Zuid wandeltocht bel ik uiteindelijk bij mijn schoonmoeder aan. Ik glimlach, want de koffie staat hier (bijna) altijd klaar.

‘Alleen zijn krijgt alleen betekenis via contact met de ander’, komt nog even langs mijn interne creator. De deur zwaait open en ik zeg ‘Hallo Agaath, koffie!’

Luistertip: Feelin Good, Faithlesshttps://www.youtube.com/watch?v=ybXymsfIOLUn

Quote van die dag; Geluk is een reis, niet een bestemming.

‘Weet je enkele activiteiten die je zou willen doen’, vroeg ik met een invoelende stem. Er kwam niets. Vervolgens vroeg ik haar om een lijn te tekenen en daarin een onderverdeling te maken in de mate van stress, effectieve spanning en ontspanning. 80 procent ging naar stress,18 procent naar effectieve spanning. Het bleef even stil. De 2 procent knalde van het papier, schreeuwde om aandacht. Opnieuw stelde ik de vraag of zij activiteiten zou weten die helpend zouden zijn….

AHA momenten

Soms hebben we metaforen, beelden, of andere hulpmiddelen nodig om dieper bewust te worden van onze vaak niet helpende gedachten en gedragingen. Dit zijn ‘aha’ momenten. ‘Het kwartje valt’, wordt dit ook wel eens genoemd. Soms valt ‘het kwartje’ nog dieper, het is niet alleen weten, maar ook een diep voelen. Een dieper weten. Ook al bestaat het kwartje zelf niet meer. De krachtige realisatie leidt vervolgens tot een verschuiving in je leven. Je weet en voelt dat dit een keerpunt is.

Gewoonten

Er zijn een aantal algemeenheden, waarom veranderen (het uitvoeren van je goede voornemens), oftewel het doorbreken van vaste patronen niet altijd zo makkelijk gaat. Allereerst zijn we niet dol op veranderingen, liever iets wat bekend is, ook al is het niet heel fijn, dan de spanningen van het onbekende. Vaste gewoonten is iets waarbij we ons prettig voelen. We veranderen alleen vanuit passie, een diep weten, of vanuit noodzaak (angst). Deze week zag ik een voorbeeld van een ‘verandering van gedrag’ vanuit angst. Vlak voor ‘de lockdown toespraak‘ van Rutte, ging ik nog even boodschappen bij de AH doen. Bij binnenkomst kreeg ik een naar gevoel, vele schappen waren compleet leeg. Vooral ‘Hamsteren’ legde het meisje van de winkel schouderophalend aan mij uit, op mijn vraag wat er aan de hand was. ‘Jammer dat mensen dit zo vanuit angst doen’, zei ik en duwde het karretje richting een paar blikken soep en verpakt stokbrood voor een ‘studenten’ avondmaaltijd. Ik voelde mij oprecht verdrietig worden, niet om mijn aangepaste maaltijd, wel dat velen zich blijkbaar nogal door de angst laten leiden.

Vuur en As

Thuis bij het vuur overdacht ik deze belevenis en concludeerde voor mijzelf dat aan alles in het leven twee kanten zitten. De angst cultuur is mede een gevolg van de ‘voortdurende angst’ Pr. Ik genoot ’s avonds van de korte conference van ‘dominee Gremdaat’, de alias van Paul Haenen. ‘Alles gaat op slot, maar wij gaan open’ riep hij en de goede verstaander begreep dat het over liefde, mildheid en vooral positiviteit gaat.

Als je zowel van het vuur (dat wat je kiest) kan genieten, alsook van het as (het gevolg behorend bij de keuze), dan begrijp je hoe voluit te kunnen leven. Ik gooide met een glimlach nog een blok hout op het vuur en wist dat het moment richting as hiermee ook werd ingezet. De avond gleed langzaam richting nacht.

Aandachtstip:

“Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien” – Reinhold Niebuhr en Franciscus van Assisi

Luistertip; trust Yourself, Bob Dylanhttps://www.youtube.com/watch?v=Bt1Vfh2r-MA

Ze vroeg mij om tien gebeurtenissen op te schrijven die mij NU bezighielden. De moraal was dat je de meeste ‘gedachten tijd’ besteed aan dat wat in het verleden ligt en aan dat wat er nog moet gebeuren in de toekomst. Het NU wordt helaas over het algemeen schromelijk verwaarloosd. Het gaat vaak over minder plezierige gevoelens, waarbij spijt, schaamte en je eigen ‘niet goed genoeg’ oordeel vaak gaan over dat wat is geweest of zich in de toekomst nog gaat afspelen. De gedachten over de toekomst laten zich vaak ongewild teveel vollopen met grote en kleinere angsten en andere gefantaseerde ongemakken, die toch altijd weer anders verlopen.
Gelukkig is er ook de positieve kant om vanuit het Nu een duik te nemen in het verleden en een preview bij elkaar te dagdromen over de toekomst. Dit wordt ook wel eens voorpret en napret genoemd bij belevenissen die tof zijn (geweest). Vakantie en weekendjes weg, of een inspirerende ontmoeting zijn hiervan vaak mooie voorbeelden.
Afgelopen weekend hadden we weer eens met onze Limburgse vrienden afgesproken. Na een zuidelijk bezoek werd het hoog tijd om een weekendje samen te zijn in ons hoge Noorden. De reistijd  van Zuid-Limburg naar Westeremden was ondertussen bijgesteld van drieënhalf naar vier uur rijden ivm de 100 km maatregel. Hiermee werd  ik mij weer meer bewust van de relativiteit van tijd en afstand, maar dit Nu terzijde.

Samen

Het was bijna een jaar geleden dat we met  elkaar in Antwerpen hadden afgesproken.
Deze oud en Nieuw date leverde XL veel voorpret op. Ook kreeg het ongewild de status van een guilty pleasure. Oud en nieuw vieren in een hotel te Antwerpen is tof. De vermelding dat dit dan in een van der Valk hotel zou plaatsvinden, riep al verbaasde en vragende blikken op. Bij de vermelding dat dit uitstapje inclusief diner en feest zou plaatsvinden, leverde besmuikt hoongelach of ongeloof op bij de toehoorders. Ik voelde dat ik ondertussen in een ander hokje werd geduwd. Oma (Oordelen, ongevraagd meningen geven, ongevraagd advies geven) werd vaak niet thuisgelaten.
Het was geweldig. Het samenzijn met goede vrienden in Antwerpen, de stad gehuld in uitbundige kerstsfeer beleving. De kroegen met het blond schuimend bier overdag. Oudejaarsavond met lopend buffet, het dansfeest met andere onbekenden, dj en verzoeknummers.
Het was een mooi voorbeeld van samen plezier maken. Het nagenieten kwam weer helemaal terug, inclusief nostalgische gevoelens over de wereld van een jaar geleden, toen we vorig weekend een dvd van ons ‘guilty pleasure’ avontuur terugzagen in beeld en geluid.
‘Ik zou eens vaker kleine haalbare stappen buiten mijn vaste patronen willen gaan ondernemen, vooral buiten mijn comfortzone’, besloot ik.
Ik wist dat dit ook vanuit de positieve psychologie vaak gesuggereerd wordt om hiermee een (nog) blijer mens te worden.
Alles kun je proberen, ook (vooral) guilty pleasures.
Fijne feestdagen X
Luistertip: Happy Newyear, Abba

https://www.youtube.com/watch?v=3Uo0JAUWijM
‘Het gaat niet om loslaten, het gaat om anders vasthouden’.

Op internet zocht ik naar het woord ‘Jaloezie’ en kwam hiermee gelijk op een pagina over verschillende soorten jaloezieën, oftewel rolgordijnen terecht. ’Hoe zou de naam jaloezieën ontstaan zijn’, vroeg ik mij af en klikte ondertussen monomaan standvastig door richting het andere begrip ‘jaloezie’. Afgelopen week bespraken mijn vriendin en ik redelijk spontaan het onderwerp jaloezie. Er waren enkele kleine jaloersheden, niet te verwarren met afgunst, voorbijgekomen en we vonden het mooi om dit openlijk met elkaar te bespreken. Ik overwoog om erover te schrijven en legde het idee ook weer direct naast mij neer. Ik vond het nou niet bepaald een fijn onderwerp om over te schrijven en al helemaal niet om mijzelf hierbij als onderwerp te nemen. Uiteindelijk besloot ik er juist wel over te schrijven, over mijzelf en de jaloezie. Na al mijn stoere en wijze lessen en verhalen over acceptatie van al je gevoelens om van daaruit een analyse op jezelf los te laten om de impliciete boodschap van het gevoel te ontdekken, was ik het aan mijzelf ‘verplicht’ om ook deze kant van mijzelf in het zonnetje te zetten. Oftewel mijn eigen kwetsbaarheid te durven laten zien. 

Kwetsbaarheid

Natuurlijk gaat het uiteindelijk nooit over de ander. ‘Misschien leidt mijn verhaaltje wel tot een ‘MeToo’ doorstart over kwetsbaarheid dacht ik hoopvol. ‘Kwetsbaarheid als het nieuwe stoer zijn’! En jaloezie een routekaart.

TalentenPassieFlow

Ik keek naar het muzikale talentenjacht programma (the voice of Holland) met al die overwegend jonge zangtalenten. Ik voelde een mengeling van diep respect en bespeurde ook jaloezie voor hun moed om zichzelf bloot te geven, om uit hun comfortzone te stappen, om op het podium te stappen, met het risico om afgewezen te worden. ‘Wat dapper’ dacht ik en voelde een jaloeziesteek opkomen ivm al die keren dat ik vroeger een ‘podium van de schijnwerpers’ niet op durfde te stappen. Angst en schaamte regeerde omdat ik bang was niet goed genoeg te zijn en andere blokkerende faalangsten. ‘Ik ben een laatbloeier’ dacht ik mild. Gelukkig doe ik namelijk nu wel de dingen die ik wil doen. Met deze bewustwording bleef oprechte bewondering over voor deze jonge mensen en kon ik optimaal genieten van hun talenten.

Wensen

Het was 1992 en een vriendin kwam mega zwanger op bezoek. ‘Wat ga je met deze kamer doen’, vroeg ze. ‘Deze blijft gereserveerd als kinderkamer’, reageerde ik iets te fel. Ik was mij bewust van de verbetenheid in mijn antwoord en met moeite kon ik mijn geïmplodeerde emoties in bedwang houden. Er was een mengeling van liefde en jaloezie voor haar en haar zwierige volle zwangerschap, vermengd met boosheid en verdriet over mijn voorgestelde grijze ‘uitzichtloze’ situatie. Deze kamer was al te lang leeg en de echo van de wens was keer op keer tegen een zware muur van weerstand tot zwijgen gebracht. Het is een jaar later en wij ontvangen het bericht dat we een prachtige zoon van zes weken uit Bogota, Colombia In ons leven mogen opnemen. Ik ben dankbaar voor de mogelijkheid, dankbaar voor het leven uit een andere kant van de wereld wat aan ons is toevertrouwd en vooral dankbaar voor de kracht en inzichten dat er altijd andere wegen zijn naar datgene wat jij wilt. De ‘blauwe kamer’ vond eindelijk zijn bestemming.

‘Jaloersheden zijn als jaloezieën‘, bedenk ik me. Je kunt ze dicht laten. Je kunt ze ook openzetten en het licht laten schijnen op datgene waar het werkelijk om gaat. Het hervinden van je eigen kracht. Het goede nieuws; je hebt elke dag weer opnieuw mogelijkheden voor andere keuzes. 

Luistertip: Anthem,Leonard Cohen

There is a crack in everything, thats how the light gets Anthem, Leonard Cohen inhttps://www.youtube.com/watch?v=6wRYjtvIYK0

Ik mijmerde over de vroegere gewoonte om, na een razendsnelle inschatting, drie zoenen bij een begroeting te geven. Deze handeling, uitgevoerd met een militaristische precisie van links, rechts, links had ik al langere tijd achter mij gelaten. Ik maakte alleen nog onderscheidt tussen de keuze om iemand ‘een hand’, of een hug te geven. Dat laatste met of zonder zoen, afhankelijk van de relatie en situatie. In mijn ouderlijk gezin kreeg ik als kind bij het slapengaan een nachtzoen van mijn ouders, bij het opgroeien pakte ik de regie om bij het ‘welterusten’ mijn ouders een vluchtige gewoonte kus te geven, totdat ik dat ook raar begon te vinden. Ik ging immers niet weg, alleen maar naar bed. Er volgde nog een korte periode met nachtzoen voor mijn moeder en een ‘hand geven’ aan mijn vader, (dit voelde helemaal ongemakkelijk) tot ik er helemaal mee stopte om met een semi nonchalant zwaaiend ‘welterusten allemaal’ de ruimte in opluchting te kunnen verlaten.

Gewoontes

Ik was mij super bewust van de gewoonte en dat is goed, want zo voorkom je dat de gewoontes jou hebben in plaats van andersom. Het is 2020 en ik ben mij bewust van de razendsnelle veranderingen en technologische ontwikkelingen met bijpassende gewoontes. Volgens ‘desinformatie’ deskundigen (ja, ze bestaan al een tijdje) kan iedereen binnen tien jaar op zijn smartphone visuele effecten creëren, waarvoor nu nog een miljoenenbudget en een team van specialisten voor nodig is, aldus het artikel in de zaterdag Volkskrant van Marjolein van Trigt. Deze synthetische media kunnen (en worden al) positief en helaas ook negatief gebruikt. Personen kunnen op foto en film weggeblurd worden, dingen zeggen die ze nooit gezegd hebben, onbedoeld uit de kleren of met een ander lichaam geportretteerd worden etc. Kortom; welkom in de wereld van fantasie, manipulatie en fake news. ‘Liegen is uiteraard van alle tijden, alleen het wordt steeds ingewikkelder om dit te ontmaskeren’. ‘Deep fake ligt op de loer in onze maatschappij’, lees ik en met een zucht leg ik de krant aan de kant. Er zijn helaas al talloze voorbeelden van negatief gebruik.

Siri

‘Siri, klopt het wel wat deze persoon zegt’, spreek ik in gedachten uit tegen mijn ingebouwde Siri chip, verbonden met mijn Neo cortex. Razendsnel zie ik linksboven mijn hoofd in space de analyse mbt lichaamshouding, temperatuur, non verbale signalen en de kansberekening. 99,9 procent kans op het spreken van de waarheid fluistert Siri. (blijf zelf ook alert, stond in de bijsluiter) en ik bied de persoon tegenover mij een kopje koffie aan. Ik vertrouw volledig op de analyse en mijn eigen intuïtie verdwijnt ondertussen steeds meer naar de achtergrond. ‘Het ging ook precies zo met de komst van de Ebike’ denk ik hardop. Zelfs de tour de France gaat tegenwoordig volledig op speedyleg Ebike fietsen. Ik ben de laatste fietser tegen de wind en gewoonte in. Ik voel mij steeds droeviger worden.

Plotseling wordt alles een diep zwart gat en ik verdwijn met een duizelingwekkende snelheid in het oneindige niets. Met een schok schiet ik overeind. ’Wat is er’, vraagt mijn vriendin slaperig. ‘Oh, niets’, reply ik ‘Een nare droom’, terwijl ik ondertussen met mijn linkerhand op mijn hoofd voel of er misschien een litteken zit. Linksboven mij vervagen de analyse letters van Siri en in een overweldigend helder wit licht zie ik ‘listen to your heart’ in de lucht hangen. Het danst een beetje op het ritme van mijn op hol geslagen ademhaling, alsof het mij wil meenemen naar kalmte tussen mijn waak en slaap staat van zijn in. 03.03 lees ik op de wekker. ‘listen to your heart’, herhaal ik in gedachten steeds weer als in een mantra en zak langzaam weg in een vredige ontspannen slaap.

https://www.youtube.com/watch?v=b7k0a5hYnSILuistertip; unwritten, Natasja Bedingfield 

No one else can feel it for you, Only you can let it in, No one else, no one else, Can speak the words on your lips, Drench yourself in words unspoken, Live your life with arms wide open, Today is where your book begins

‘Blijf zoveel mogelijk thuis’, zie ik in een ‘100 km flits’ levensgroot op het digitale billboard staan.

We draaien de ringweg van Amsterdam op. Het is zaterdagochtend en inderdaad is het rustiger op de vijfbaansweg dan ik hier gewend ben. Ik schuif het gevoel van ‘minder welkom’ met redelijk gemak terzijde, want wij hebben vandaag een missie. Onze Amsterdamse vrienden bezoeken, die we dit jaar nog niet live hebben ontmoet. In een tegemoetkoming aan de ‘verstandigheid’, besloten we het logeren te skippen, omdat bij een logeerpartij in de kleine en knusse bovenwoning de intimiteit een aanzienlijk hoger level bereikt en de 1,5 meetlat significant verwaarloosd zou gaan worden met kans op losbandigheid van de aerosolen. ‘Een jaar geleden zou ik deze uitleg nog in de hoek van de waanideeën hebben ondergebracht’, overdacht ik en nam op de A10 de afslag Schellingwoude richting Parkeerplaats. ‘Ik wil heel graag het onderwerp vooral laten rusten’, besluit ik ietwat vermoeid en tegen beter weten in. Ik neem mij voor om mijn aandacht vooral te richten op mogelijkheden ipv beperkingen. Ondertussen krijgt de auto een tijdelijk plekje op het driekwart verlaten grote buiten Parkeerterrein.

Herinneringen

Even later fietsen we vanaf het Zeeburgereiland richting centrum. Met een heerlijk vrij gevoel, mede dankzij de frisse verkwikkende buitenlucht en eigen beweging, laten we het stramme gevoel in de spieren van enkele uren autorijden achter ons. Mijn vriendin gaat ruimschoots aan kop, zij rijdt in een hogere versnelling, fungeert steeds bij kruisingen als wegwijzer en trapt door haar eigen film van herinneringen en weemoed van wat ooit was geweest, hier in haar Amsterdam uit vervlogen tijden. Ik fiets en volg, ondertussen probeer ik ook de omgeving in mij op te nemen. Deze acties tegelijkertijd doen gaat mij niet gemakkelijk af en ik zie mijn vriendin als gevolg van mijn visuele worsteling steeds op ‘nog net gezichtsafstand’ verre bochten inzwieren en zwaaien. Op sommige plekken ontmoet ik flarden van herkenning. Ondanks de relatief weinige bewegingen, proberen vooral personen op scooters zich al toeterend een weg te banen door het uitgedunde lome verkeer. Ongeduld en stress lijken hier nog steeds de boventoon te spelen.

Omgekeerd

Het is net alsof alle cafés en eettentjes zich binnenstebuiten hebben gekeerd, hun waren buiten uitgestald. Van het gesloten restaurant waar ik eerder gegeten had, neem ik een foto en vraag mijzelf gelijktijdig af wat de reden van deze ‘bezienswaardigheid manoeuvre’ van mij is. Het is een stilstaand beeld van wat even niet kan. Ik neem een foto van het Rijksmuseum. Levensgroot wordt via het billboard om online aanmelding voor de tentoonstelling gevraagd. ‘Crazy World’, van Ed van der Elsken. Ik glimlach om de titel, ‘hoe waar’, denk ik en geniet van het najaarszonnetje die ons verwarmt en meeneemt in een gevoel van najaarslichtheid.

Thuis

Ik was benieuwd naar Amsterdam in het Nu. De stad is in – en met zijn grootsheid, inclusief hoog gehalte qua toeristen attractie, even verschoven naar de gemoedelijkheid van een Provincie stad. ‘Mijn Amsterdam’, probeer ik, alleen voelt dat niet zo, oftewel het resoneert niet. ‘Misschien meer als ik vanuit het buitenland Amsterdam airport binnenkom en ik mij meer met ‘thuis’ verbonden zou voelen. ‘Het is wel onze hoofdstad’, legt mijn innerlijke stem belerend uit. ‘Mijn Amsterdam’, besluit ik vervolgens en leg ik mijn stem een klein beetje verdedigend uit, dat thuis vooral daar is waar ik mij goed voel. We koersen de namiddag in richting onze vrienden.

Luistertip: https://www.youtube.com/watch?v=OAMq8ur-DK0 Een manier om thuis te komen, Blof

Het is half één als we halverwege de eerste trap in het nieuwe huis zijn. We willen middels een mini pauze even op adem komen, ergens in het midden voor de irritant krappe bocht met het witte gevaarte tussen ons ingeklemd. We hadden de wasmachine voor het laatst bewaard, omdat we wisten dat het een klus, een uitdaging en een uitputtingsslag zou worden. De laatste draai naar de eerste verdieping halen we met doorzettingsvermogen, beleid en laatste krachten. Nog één trap te gaan. We besluiten ter plekke, dat dit apparaat, mede opgebouwd uit vele kilo’s beton nooit meer versleept zal worden, als het eenmaal op zijn plek staat. In gedachten ga ik terug naar mijn eigen laatste verhuizing, ondertussen alweer zes jaar geleden. Het was een prachtige zomerse dag in juli.. Na 55 jaar verliet ik uiteindelijk de stad om te transformeren van stadjer tot Hogelander. Alles was die dag in de ‘overdrive’; extreem schitterend weer en de natuur uitgebarsten in voluptueuze weelderigheid. In gezelschap van goede vrienden, inclusief daaraan gekoppelde handige taakverdelingen. Aan het eind van de middag ontstonden er ‘Italiaanse toestanden’ in onze XL tuin aan lange witgedekte tafels met verschillende pasta’s, heerlijke wijnen en zomerse lichtheid. De avond liet heel toegeeflijkheid het licht nog wat langer aan. Bij de vuurrode ondergaande zon is de pijn van het gesleep van piano, wasmachine en andere attributen allang vergeten.

Verhuizen

Door de verhuizing van het afgelopen weekend werd ik mij opnieuw weer even bewust van alle verschillende verhuisperiodes in mijn leven. Verhuizen is leuk, spannend, avontuurlijk en gelijktijdig ook stress en weemoed. ‘Ik deed de deur weer dicht en wist dat ik hiermee een periode definitief had afgesloten. Ik kijk nog een keer achterom en bedank het verleden, bedank het huis dat mij heeft ontvangen, opgevangen en heeft gedragen, een veilige plek aanbood en mijzelf liet zijn binnen de muren van mijn eigen bestaan’. Ik moest denken aan de dozen vol verleden die ondertussen al meerdere verhuizingen waren meegegaan en nooit uitgepakt. Even kwam het ‘grof vuil’ gevoel heel sterk naar boven om de dozen met inhoud naar de stort te brengen en onuitgepakt in de diepe vergetelheid van de containers te gooien. Toch besloot ik om de adviezen van opruim goeroe Marie Kondo op te volgen. ‘Je ruimt Immers niet alleen je huis op, maar ook je innerlijk zelf’.

Langs het verleden

Daarom zat ik op zondagmiddag op mijn knieën bij een knappend haardvuur mijn verleden naar boven te halen en te sorteren op wat weg moest en mocht blijven. Opeens zag ik het ‘rode boekje’ uit mijn verleden, pakte het op en werd daarmee meegenomen naar mijn verleden.

Eerste dag Klas 1 van de lagere school en we werden streng toegesproken door de juf. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik met een mengeling van angst en ontsteltenis luisterde. Het voelde alsof de lichtheid van mijn leven definitief voorbij was. De juf zorgde in één klap voor het failliet van mijn kinderlijke enthousiasme en ontwapenende houding. Waarschijnlijk daarom stootte ik daarom per ongeluk het inktpotje om. De inkt verspreidde zich razendsnel en nam voor een deel bezit van het fonkelnieuwe rode rapportboekje. Ik kreeg geen nieuw boekje en dit ‘schandvlek rapportboekje’ heb ik de gehele lagere schoolperiode letterlijk en figuurlijk mee moeten dragen. Daarna was het in deze doos meegereisd in mijn leven, in de ‘donkere nacht’ van de nooit meer uitgepakte doos.

Zuiveren

Het was hoog tijd om definitief afscheid te nemen. Met een gepreveld ‘dank je wel‘ zag ik het boekje van schaamte langzaam in vlammen opgaan. Daarna volgden brieven uit het verleden, die met hun boodschap bij het verleden hoorden.

Het werd lichter in mijn hoofd, we hadden de tweede trap gehaald en schoven de wasmachine naar zijn plek. ‘Welkom thuis in je nieuwe huis zoon’, zei ik en we namen we welverdiende pauze.

https://www.youtube.com/watch?v=r9qc-fvA_Vc My house, lou Reed.

Weekendje onthaasten

Verveling. Ik probeerde de momenten dat ik mij verveelde terug te halen. Dat was volgens mij bijna een leven lang terug. Ik herinnerde mij dat ik als kind op een zondagmiddag met mijn ouders op bezoek ging bij ‘de twee vrijgezelle tantes’. (zo werden consequent genoemd). Het was met stip de meest saaie middag ooit in mijn nog jonge leven. Op de tweede plaats stond de verplichte kerkbezoeken vroeger, waarbij de preek altijd zo oneindig lang leek. Ik had alle plafondlampen, tegels en andere attributen van het gebouw al lang geteld en nog steeds was daar nog niet het verlossende ‘amen’. Op de derde plaats stond wandelen met mijn ouders. Misschien is dat van alle tijden, dat wandelen als kind met je ouders per definitie saai is. Ik ben zelf erg veel van wandelen gaan houden. ‘Ik zal mijn kinderen eens vragen, hoe zij de wandelingen met ons vroeger hebben ervaren’, dacht ik en besloot deze vraag te onthouden. Ik was nu niet perse op zoek naar verveling, wel naar het tijdsaspect wat daarmee altijd gepaard ging, nl het gevoel van de zeeën van tijd die een oneindigheid leken te duren, waar ik met lichte weemoed naar terug verlangde.

Ameland

Ik had voor ons weekendje Ameland op het laatst een tijdschrift in mijn weekendtas gestopt en las op de boot ‘tips om je hersenen eens op een andere manier te prikkelen’. 24 beloofde bemoedigende, helpende tips op een rij om ons ook door deze ‘onvanzelfsprekende’ en lastige tijd te loodsen. Tip nr 3 om eens geblinddoekt te gaan eten sprak mij niet echt aan, ook omdat ik graag in verbinding met mijn partner wilde blijven. ‘Doe iets wat je eng vind’, had ik even helemaal geen behoefte aan. Het viel mij op dat alle tips nogal actiegericht waren en ik begon het een beetje vermoeiend te vinden. Tip nr 24 kwam nog het dichtste bij mijn wens om eens volledig te onthaasten, namelijk om een beetje rond te lopen, zonder doel en jezelf te laten verrassen tot dat wat er zou kunnen gebeuren, op mijn pad zou komen.

Onthaasten

Op de boot begon het ultieme onthaasten, want er is bij mij toch altijd een bepaalde druk om juist die ene boot te halen, ook al gaat deze elk uur en ook wil ik mij niet haasten. Ik besefte wederom deze nutteloze ‘haast’ programmering. Want wat boeit het eigenlijk om een uur te wachten? Waarschijnlijk zou juist daarmee het onthaasten al beginnen. Starend over de zee bij het kopje automatenkoffie in de hal bij de afvaart en ondertussen een beetje bladeren in het meegenomen tijdschrift terwijl we wachten op de volgende boot.

Tijd

‘Enfin, de tijd kon een weekend lang op de reservebank plaatsnemen. Alleen de winkel- en afhaaltijden van de horeca moesten globaal in de gaten gehouden worden’, bedacht ik en liet mij even meevoeren door het zachte deinen van de boot en het brommerige gebonk van de motoren.

Deze boot was momenteel zelf een metafoor voor leegte geworden. Hier zijn geen afleidingen, omdat de horeca gesloten is en de enkele medepassagiers verscholen zitten achter hun eigen afgebakende plekje met hangend stevig plastic tussen de zitplaatsen. Samen met het verplichte mondkapjes beleid word ik hiermee nog meer richting introspectie geleid.

Het strand en de zee

Even later loop ik over het brede strand langs de lege eindeloze tijdloze zee. ‘Even weg uit Nederland naar Ameland’, zoals mijn jongste zoon ooit zei. Het geluid van de golven spoelen mijn gedachten en spatten vervolgens gedragen door de wind uiteen in het goudgele strand met zijn oneindige aantallen zandkorrels. De gemiddeld dagelijkse 60000 gedachten worden door deze ritmische dans van komen en gaan teruggebracht tot een enkele overzichtelijke gedachte. Het weldadige voelen overheerst. Hier heerst de leegte, hier heerst rust, hier komen denken en voelen weer in balans. Even later zit ik in het knusse huisje in de duinen en blader verder in het tijdschrift. ‘Even gedachteloos zijn’ lees ik en ik verlang alweer naar het strand.

Luistertip: Nothing’s happening by the sea, Chris Reahttps://www.youtube.com/watch?v=M2nWTrjfZ3o

Vorige week kreeg ik een boek van een vriend. Een indringend en indrukwekkend boek. Een boek over het leven en over de dood. De schrijver Henk Blanken neemt ons met zijn boek ‘Beginnen over het einde’ mee door het politieke speelveld rondom het thema levensbeeindiging. Dit doet hij op indringende wijze, mede doordat het ook over hemzelf gaat. De vragen rondom het omgaan met ziekte, stervensbegeleiding en de dood worden openhartig besproken. Je moet het samen doen, betoogt hij.

Als je euthanasie wilt voor jezelf en je hiervoor nauwkeurig een wilsbeschikking hebt gemaakt en besproken met de huisarts, wordt deze eigenlijk zelden gebruikt bij dementie. Want als het zover zou zijn, kun je het zelf niet meer duidelijk maken dat je dit nog steeds wil. Henk pleit voor meer zeggenschap voor de naaste, die wordt gevraagd/ aangewezen. Een zware last voor de betrokkene, alleen nu samen met de huisarts.

Sterk voor en heftig tegen euthanasie komen uitgebreid en vlijmscherp in het boek aan bod. Het zinnetje ‘de dood is van jou, zadel anderen niet op met jouw dood’ blijft in mijn hoofd rondspoken. Henk heeft een sterk punt, dat door de talloze ontwikkelingen en mogelijkheden voor een langer leven, de dood ook minder van jezelf is geworden en dus met elkaar besproken dient te worden.

Uitspreken van wensen

Ik begin mij wat ongemakkelijk en triestig te voelen door het lange stilstaan bij de dood en mijn eigen angst voor dementie. Mijn moeder was altijd wat zenuwachtig en angstig; voor haar kinderen, of alles wel goed kwam etc. Gelukkig voor haar en ons was zij ook een warme, hartelijke en lieve moeder. Een tikkeltje te druk in praten, maar dat accepteerden we en konden ermee dealen. Ze was vaak haar bril en andere attributen kwijt en benoemde dan altijd als in een mantra ‘ik word vast vroeg dement’. Waarschijnlijk omdat het in de familie veel voorkwam. Het maakte mij desondanks boos, omdat ik toen als student had gelezen over de selffulfilling prophecy en bang was wat ze over zichzelf af zou kunnen roepen. Op een dag deed ze een toevoeging. Zij vroeg mij, als het inderdaad zover zou komen, of wij als kinderen haar dan naar een verpleeghuis wilden brengen. Ze vond het heel belangrijk om ons niet tot last te zijn, als het zelfstandig wonen niet meer zou gaan.

Met deze uitspraak maakte ze mij deelgenoot van haar wensen. Dit ging weliswaar niet over euthanasie, wel over haar wens om de regie bij ons te leggen. Dit heeft mij enorm geholpen; op die momenten dat ze naar huis wilde, toen ze geen huis meer had. Op die momenten dat ze wou ontsnappen uit het verpleeghuis. Op die momenten dat ze zo verdrietig en opstandig was en even zo gelukkig als wij bij haar waren. We volgden haar wil en wens die zij bij haar volle bewustzijn en verstand ooit met ons had gedeeld, toen er nog geen sprake van dementie was.

Voluit Leven

Ik realiseer mij dat in de nabije toekomst 1 op de 5 personen een vorm van dementie krijgt. We krijgen er dus allemaal dichtbij of iets verder weg mee te maken en het is nuttig om ook over je wensen met elkaar te spreken. ‘Sowieso is het nuttig om over je eigen einde met elkaar te spreken, om het vervolgens los te kunnen laten en volop en voluit te gaan Leven’, denk ik en luister nogmaals naar Tijd om te gaan leven van Stef Bos

Lhttps://www.youtube.com/watch?v=QaWFGa8uzUg Tijd om te gaan Leven Stef Bos

Leestip; Beginnen over het einde, Henk Blanken