Alweer zes jaar schrijf ik mijn wekelijkse column volgens hetzelfde ritueel. Allereerst dient zich een onderwerp aan voor de komende week. Dit gebeurt meestal ergens in het weekend. Vaak is het datgene waar mijn aandacht blijft hangen. Vervolgens geef ik het een werktitel en begint het schrijfproces. Aan het begin van de nieuwe week staat de column als een ruwe schets ‘in de steigers’, opgeslagen in mijn notebook. Dagelijks kijk ik meerdere keren, echter vooral ‘s avonds. In alle rust bekijk en doorloop ik mijn opzet en begint het bewerken van de tekst. Dit betekent onder andere het veranderen of aanpassen van woorden, schrappen van zinnen tot meestal de column standaard van 400- 500 woorden en vaak een beetje meer, omdat ik het niet kan laten.

De vulpen

Bij ‘De vulpen’ ging het anders. Al een tijd lang voel ik de behoefte om het verhaal van de vulpen van mij af te schrijven. De titel lag al maanden klaar. Elke week werd het toch weer een ander onderwerp en zakte ‘de vulpen’ op mijn digitale lijst van eventuele onderwerpen.

Weerstand 

Ik dacht dat mijn weerstand tegen de vulpen was ontstaan, omdat ik vanuit mijn vorige functie, medewerkers jarenlang bij hun afscheid een vulpen namens het bedrijf moest overhandigen.  Ondertussen doen we al jarenlang een intens beroep op medewerkers om toch vooral zich te bekwamen in digitale vaardigheden, die essentieel zijn om überhaupt nog met cliënten te kunnen werken. Ik stel mij voor dat ergens in het hoofdgebouw van GGz Lentis een kast staat, volgestouwd met vulpennen in gedateerde doosjes. Ooit Ingekocht door een medewerker inkoop, waarbij waarschijnlijk per ongeluk een cijfertje teveel op het bestelformulier had gestaan. Met als gevolg nog een voorraad voor vele jaren.

Reflectie

Bij mijn laatste speech in functie, heb ik voor de afzwaaiende medewerker de vulpen met bijbehorend ritueel op de grond neergelegd. Het lukte mij niet meer om deze met overtuiging rechtstreeks te overhandigen. Zij pakte het sportief op en raapte het analoge geschenk van de vloer. Ik realiseerde me toen wel dat ik er iets mee moest doen om toekomstige excessen te voorkomen. Bij een intensief reflectief moment kwam onlangs bij mij ook mildheid naar boven ten aanzien van de vulpen. Immers ‘oud’ kan ook weer epic zijn. Ik had er zelfs nog een keer een column aan gewijd, nl ‘De lp en de cd (weer hip of epic)’ 11-10-2019.

Daarnaast had ik vorige week met vriend ritzo ten cate schrijver vh boek donkerder) over het schrijverschap gesproken. Hij adviseerde mij de meditatieve vorm journaling aan. Hij keek mij aan en zei: ‘en dan schaf je voor dit prachtige ritueel een mooie vulpen aan’. Ik keek hem aan en checkte of er een grijns zou komen, echter het bleek een serieuze geste. Hij is twintig jaar jonger. Hij houdt van vulpennen.

traumasporen

Opeens wist ik het. ‘Ik ben weer terug op mijn allereerste schooldag van de lagere school. Ik begrijp direct dat het vrijuit spelen van de  kleuterschool tijd definitief verleden tijd is en voel een ‘knoop in mijn maag’. De rigide juf legt alles op strenge toon uit en haalt daarmee het vuur uit mij tot het een klein zielig waakvlammetje van overleven is geworden. Juf deelt vulpennen en inkt uit en even later krijgen we ons rapport boekje plechtig uitgereikt, die de komende zes jaar onze prestaties zullen weergeven. Door de spanning valt het door mij geopende inktpotje over mijn tafeltje en kruipt in en op mijn gloednieuwe rapportboekje.

‘Dit is de oorzaak’, zeg ik met een mengeling van verbazing en opluchting hardop tegen mijzelf. Na 57 jaar is het mysterie van de vulpen afkeer eindelijk opgelost. ‘Toch hoef ik geen vulpen’, dacht ik dit keer met volle bewustzijn. Het bevlekte rapportboekje is weer een ander trauma. Daarover later meer.

Luistertip: School, Supertramp