De zinloze dood van George Floyd op 25 mei 2020 heeft wereldwijd veel losgemaakt. Aangehouden op verdenking van het gebruik van een vals briefje van twintig, werd hij met (disproportioneel) geweld overmeesterd wat leidde tot zijn dood. De opgekropte boosheid en verontwaardiging door de eeuwen heen ontplofte. Het heldere ‘vuur’ verspreidde zich razendsnel over de gehele wereld om licht te brengen op te donkere plekken.
Zijn dood heeft in ieder geval opgeleverd dat de discussie en vooral ook veel meer bewustwording van (eigen) discriminatie en oordelen op volle gang is gekomen. Dit is goed en ik vraag mij tegelijkertijd af hoe het toch kan dat deze discriminatie op uiterlijk (kleur) en ook het anders zijn dan het vaak grijze gemiddelde zolang is toegestaan en (lijdzaam) geaccepteerd door de maatschappij, die wij met elkaar zijn.
Het gaat veel verder dan afwijken van het gemiddelde, want de gekleurde bevolking is in vele delen van de VS( en de rest van de wereld) veruit in de meerderheid. Macht, egoïsme en angst zijn elementen die de ongelijkheid in stand hebben gehouden. Met een vicieuze cirkel van haat, egoïsme en angst, met alle negativiteit tot gevolg.
Het is zondagmiddag en we genieten van het zomerse weer, de tuin, het samenzijn met elkaar. We keuvelen over Vaderdag, genieten van lekkere pizza’s, wijn en via een gesprek over kansen op leuk werk komen we uit op de huidige demonstraties tegen racisme.
Dichtbij
Mijn oudste zoon vertelt over zijn ervaringen, waarmee de middag voor mij een donkere kant krijgt. Kortgeleden nog weer eruit gepikt bij een pascontrole te Rome. Hij was de enige gekleurde persoon en voelde vooraf al dat juist hij diegene zou zijn die gecontroleerd ging worden. Ook bij zijn werk moet hij bij zijn telefonische ondersteuning soms geklaag over die ‘buitenlanders’ aanhoren. Hij kan het scheiden, blijft kalm en professioneel.
Dan komt vroeger toen hij klein was aan de beurt. Verhalen die ik nog niet kende (of niet goed had laten doordringen) over racistische opmerkingen op de voetbalclub, vooral door ouders van de voetballertjes.
‘En op onze Michael lagere school dan’, vraag ik zwevend tussen hoop en vrees met een droge keel, omdat in mijn beleving en herinnering onze school een baken en warme deken was van alles wat stond voor mooi, lief en rechtvaardig.
‘Toch ook hier’, zegt mijn zoon na een moment van stilte. Ik kijk naar hem en vervolgens naar de lucht die betrekt. Het bericht daalt na vijftien jaar neer en verscheurt de vredige zondagmiddag.
Wake up
Die nacht kan ik niet slapen en voel tranen opkomen van frustratie, machteloosheid en vooral over mijn eigen naïviteit. Een wake-up call voor het slapengaan.
Wil je met mij luisteren naar het prachtige lied ‘Freedom’? Voor ons allen. Voor actie, saamhorigheid, solidariteit en rechtvaardigheid.