Weerspiegelende feestdagen gewenst

Ook al ligt de ‘kortste’ dag alweer achter ons, ik blijf toch nog even ‘zweven’ in het heerlijke decembercocoonen. Het zijn de laatste donkere weken van het jaar, waarbij je het licht vooral uit jezelf moet halen.

Bij ons op het Groninger platteland is het na het dagelijkse vertrek van de zon bijna overal aardedonker. Als voormalig stadsbewoner moet ik er nog altijd aan wennen. In ons huis hebben we de sfeer opgeleukt met extra kerstlichtjes, kaarsen, een bescheiden kerstboom en gaat de houtkachel wat vaker aan. Naast de gezelligheid, helpt het staren in het vuur namelijk enorm bij mijn eindejaarsoverdenkingen.

Voor mij voelt vooral deze periode als de eredivisie in de categorie beschouwing, bespiegelingen en terugblikken. Ik kijk vooral nog een keertje achterom naar wat dit jaar mij heeft gebracht.

Ik heb het gehele jaar intensief opgetrokken met mijn romanhoofdpersoon Angie. Het meeste schrijfwerk is gedaan. De volgende fase is ingegaan, namelijk het in ontvangst mogen nemen en het vervolgens verwerken van alle feedback van mijn meelezers. Ik ben nu al mega trots en dankbaar dat ik dit heb mogen doen.

Oude film

Angie liet mij zien hoe vaak ik mijn oude film projecteer op het scherm van het nu. Hoe snel ik weer de oorzaak van mijn emoties buiten mezelf leg. Terwijl het daar zelden over gaat.

Mensen die mij raken, spiegelen vaak iets wat ik zelf nog niet heb durven aankijken. Iets ouds. Iets dat nog in mijn lijf en onbewuste ligt opgeslagen.

Volgens mij is dit een van de belangrijkste lessen voor een gelukkig leven, want hiermee stop je (steeds meer) om de oorzaak van je emoties en de gevolgen daarvan buiten jezelf te leggen. Met ‘gelukkig’ bedoel ik dat je jouw leven voluit durft te leven en kan omgaan met de uitdagingen die op je pad komen.

Al die keren dat je je boos, aangevallen, verongelijkt, of teleurgesteld voelt door een ander, is dat een hulpmiddel, een dringende oproep om er iets mee te gaan doen. Zodat je jezelf kan bevrijden en lichter door het leven mag gaan.

Maar, dan moet je het wel beseffen dat het niet om die ander gaat.

Oh ja, nog één ding; als je dit gaat beseffen en ernaar handelt, verdwijnen die ‘vervelende mensen’ steeds meer en kun je steeds beter (en op tijd) je grenzen aangeven.

En, 
 je hoeft niet met iedereen vrienden te zijn. 

Luistertip: I’am Still Standing, Elton Johnhttps://youtu.be/MJ_aPtt4U8M?si=TZBtouLW0sVZDI6i

Quote: verken eens je eigen ‘schaduw’ op basis van een oordeel op een ander.

Ballorig in Monkey Town

De buitendeur zwaait open. Met een enthousiaste en vertederende ‘Hallo opa Anton en oma Joke’ begroeting stuitert onze kleinzoon van voorpret en verwachting in het kleine halletje van de voordeur op en neer. Zoveel enthousiasme voelt natuurlijk heel fijn.

Met een glimlach realiseer ik me dat het vooral met ons geplande uitstapje te maken heeft. Het doet onze populariteit tijdelijk exploderen naar grote hoogte.

We gaan namelijk een ochtend spelen in Monkey Town. Dit is een indoor speeltuin, waar kinderen kunnen spelen, klimmen, glijden, bouwen en nog veel meer. Er zijn overweldigend veel mogelijkheden, waardoor de kans op een hyperdepiep ‘staat van zijn’ mega groot is. 

Even later zijn we in de immens grote speelhal aangekomen. Halverwege de trap zien we Sinterklaas en een piet met hĂșn pepernoten. Het heeft geen merkbaar effect op hem.

De focus ligt nu even volledig op het spelen. Het is duidelijk dat hij hier eerder is geweest en dat maakt dat hij trefzeker en doelbewust richting ingang blijft lopen. Ik zwaai en mompel nog iets van ‘bedankt Sinterklaas’, al weet ik niet goed waarvoor. Vervolgens loop ik maar snel door achter mijn vriendin en kleinzoon aan. 

We betalen per kind en we zijn voor 10,95 binnen. De ruimte is onderverdeeld in een afdeling tot vier jaar en een andere ruimte voor de grotere kinderen. Benjamin behoort nog net tot de eerste categorie, de zogenaamde peuterzone, maar zijn waarde en drang naar avontuur is al zo krachtig geĂŻnternaliseerd dat hij vooral naar de speelruimte voor de oudere kinderen trekt.

Hemel(s)

Voor Benjamin moet het de hemel, of op z’n minst een paradijselijke omgeving zijn. Hij rent vol adrenaline van het ene toestel naar het andere, wil alles uitproberen en wij volgen hem langs, onder en door de attributen heen. Ik stimuleer hem om zijn sokken uit te doen, zodat hij in tegengestelde richting de lange en brede glijbaanmogelijkheden op kan klimmen.

Pauze

Wij de volwassenen zijn ondertussen enorm toe aan een koffiebreak. We besluiten dat het voor Benjamin ook goed is om even te pauzeren. In zijn meegebrachte rugzakje blijkt eten en drinken te zitten en Benjamin geniet van zijn boterhammen en sapje.

De pauze is kort, want vlak naast de tafel waar wij zijn neergestreken staat een draaimolen met paardjes in mini uitvoering. Deze was uiteraard direct al gespot. Het blijkt het enige apparaat te zijn waar geld in moet, alvorens te kunnen gaan draaien. Ik koop het muntje voor een euro en zie met genoegen dat er nog twee kinderen op de in totaal vier paardjes plaatsnemen. Het minicirkeltje draait twee minuten en weg is Benjamin weer.

Veilig 

Ondertussen mijmer ik over de ultieme veiligheid hier. Elk risico lijkt te zijn uitgebannen. Nu pas valt mij het bordje ‘niet op blote voeten lopen’ op. Ook zie ik eindelijk het bordje dat je niet de glijbaan op mag klimmen. 

Allemaal voor de veiligheid natuurlijk, maar eigen initiatief en creativiteit wordt hiermee helaas wel geminimaliseerd. Het meisje imiteert Benjamin door ook haar sokken uit te doen om samen tegen de regels de glijbaan op te kunnen klimmen. Er ontstaat meteen een bondje tussen hen.

Ik leg hem uit dat hij moet omlopen om weer boven te kunnen komen en wijs hem op het bordje.

Op hetzelfde moment wordt in het Engels en Nederlands opgeroepen dat je geen eigen meegenomen etenswaar en drankjes mag nuttigen.

‘Echt alles is hier veilig’, denk ik een beetje gelaten en mijmer verder over het plan om met de kleinkinderen een boomhut in onze tuin te maken. Lekker aanklooien met hout en spijkers, zagen en ander materiaal en ondertussen ook leren om met potentieel gevaar om te kunnen gaan.

Ik ben haast blij als ik het elektriciteitsnoer van de minidraaimolen provisorisch met tape vastgezet over de grond zie liggen.

De energie van onze kleinzoon neemt ondertussen af en met de wijze raad van mamma blijven we ruim voor het moment van totale instorting. We doen een coolingdown in de legoblokkenruimte en vertellen dat we zo weer naar mamma en pappa gaan.

Buiten de voorziening nemen we de grote betonnen trap naar beneden. ‘Hou je goed vast’, zeg ik. We zijn weer in de echte wereld.

Luistertip: Nabors, Can’t stop the safetyhttps://youtu.be/gCVkKztQ9Hs?feature=shared

Ritueel verbranden

Het verleden haalt ons soms een moment in.

‘Alle foto’s zijn gedigitaliseerd, de rest kan in de kliko’, zegt mijn zus resoluut. Ze spreekt het vanzelfsprekend en rustig uit. Het woord ‘kliko’ galmt na in mijn hoofd. Het is zomer en we zitten in haar tuin. Ik merk dat ik mijn beide handen om het koffiekopje sluit, alsof ik een soort van houvast zoek.

Zij heeft daarnaast ook alle dozen met albums zorgvuldig doorgespit. Veel foto’s van onze ouders en later van onze moeder alleen zijn ook gesorteerd voor ons en onze kinderen. ‘Alles is overzichtelijk in verschillende mapjes klaargezet’, vult ze aan.

‘Dankjewel voor alle moeite’, zeg ik en voel ook tranen opkomen. Ik schrik namelijk en weet eerst niet goed waarom het idee van de afvalcontainer me zo verward en emotioneert.

Ik fantaseer beelden van de dag na een groot en overweldigend weekendfeest, waarop alle spullen weer zorgvuldig moeten worden opgeruimd en de restanten en overblijfselen van voedsel, flessen, slingers, vlaggetjes, dozen etc in de afvalcontainer bij de weg worden gezet. In mijn fantasiebeeld is het ook nog eens een druiligere werkweekdag. 

De vuilniswagen rijdt langzaam en trefzeker van huis naar huis, stopt en met een licht schokkende beweging grijpt de metalen arm de grijze container vast.

De arm tilt de container omhoog, kiept hem boven de laadruimte en laat vervolgens met een doffe dreun het verleden in de donkere leegte vallen. 

Bij het terugkeren van de stilte besef ik dat het nu definitief voorbij is. De ijzeren arm zet de lege container terug op zijn plek en rijdt de straat uit.

Wakker

Ik word wakker geschud door deze metafoor en weet direct wat ik wil doen.

‘Geef mij de overgebleven albums maar mee’, zeg ik met vastberadenheid in mijn stem. ‘Ik ga ritueel afscheid van ze nemen’, vul ik aan en voel me direct weer ontspannen worden.

Afscheid 

Thuis kijk ik nog één keer door alle fotoalbums. Ik zie reizen van mijn moeder door onder andere Zwitserland, Noorwegen, Italië en Duitsland met haar vriendinnengroepje.

Maar ook de uitstapjes in Nederland met haar vriend en verschillende vriendinnen. Allemaal leven ze allang niet meer. Ik blader door de halflege pagina’s, waaruit verschillende foto’s zijn gehaald voor de te bewaren mapjes.

Ik herken de licht chaotische schrijfstijl van m’n moeder: ‘uitstapje met Ine, even later was ze plotseling overleden’ , of ‘Heerlijk van de gratis koffie genoten tijdens een pauze op het terras ergens onderweg’.

Het ontroert. Ik sta op en gooi nog meer hout op het vuur.  Het vuur in het olievat achterin de tuin begint al imposant hoog te worden. De geur van het hout, de oranje en gele vuurslierten, het knisperen van de eerste foto’s neemt me afwisselend mee tussen het Nu en Verleden.

Mijn afscheidsritueel begint. Ik neem afscheid en toast met de MoselblĂŒmchen lievelingswijn van mijn moeder. Ik besluit het voor dit keer lekker te vinden.

Ik neem afscheid en besef tegelijkertijd dat de herinneringen blijven, puur en ongeschonden.

‘Het verleden haalt het heden soms even in’, zeg ik hardop en glimlach liefdevol naar dat wat voorbij is gegaan.

Luistertip: Fotograph, Ringo Starrhttps://youtu.be/nevdSt_2PIM?si=pmlPdoGegMQu3mPp

Weekend Bommelhoeve 1987

Ansicht Op Herhaling (Peter van der Kooi)

Voor hem op tafel lag een oude ansichtkaart. Het was een foto van de Vondelstraat (‘Vondel straat’) in Amsterdam, met ingekleurde tinten. In het midden ervan de toren van de Vondelkerk, de kerk zelf verscholen achter bomen en statige panden. Op de stoep stonden mensen, nauwelijks een centimeter groot. Ze keken naar de fotograaf. Uit een bovenverdieping wimpelde aan een horizontale mast de Nederlandse vlag. De ansicht was verminkt: de twee hoeken van de rechterkant waren afgeknipt en midden onder miste een even groot driehoekje. Het deed hem denken aan de conducteur die vroeger met een tang gaatjes knipte in kaartjes van treinreizigers. 

  Hoeveel routes tot aan zijn tafel de ansicht had afgelegd wist hij niet maar de achterzijde ervan gaf informatie prijs over de eerste verzending: de kaart was gestempeld in 1918. Honderdzeven jaar geleden was deze antieke briefkaart gepost, door mevrouw of mijnheer ‘H. Wolbeek’. Daarna had de ‘Algemeene Postvereeniging’ haar personeel en materieel, spoorwegen, postkoetsen, voetbodes, ingezet om de kaart in zijn stad te bezorgen bij ‘Den Heer H. Meinders’. In de rechterbovenhoek was een roodkleurige postzegel geplakt, waarde één cent. 

  In 1918 eindigde de Eerste Wereldoorlog, toen nog de Grote Oorlog genoemd. En in de stad van H. Meinders brak het sneeuwoproer uit. Boze werklozen belaagden wethouder H.J. Sissingh van gemeentewerken omdat hij te weinig sneeuwruimers inhuurde voor het schoonmaken van de stad. Er was grote werkloosheid en de mannen wilden aan het werk. Wethouder Sissingh kwam ervan af met wat builen en een kapotte hoed.

  Hij vroeg zich af hoe die eerste bezorging van de kaart uit Amsterdam had plaatsgevonden. De voordeur van de woning van H. Meinders had vast al een brievenbus. Maar er was misschien ook een klop van de postbezorger op het raam geweest, mogelijk vergezeld met een persoonlijke boodschap aan ‘Den Heer H. Meinders’. De postbezorger kende de bewoners van de straat en wist het een en ander van ze. 

  ‘s Avonds, het was al donker, fietste hij naar het voormalige adres van H. Meinders. Het huis stond er nog, er brandde licht. Hier was meer dan een eeuw geleden de ansichtkaart die hij in zijn hand hield door de brievenbus gegleden. De kaart van H. Wolbeek, gericht aan H. Meinders, zonder verdere persoonlijke boodschap. Maar er moesten gedachten zijn geweest. Een eenvoudige groet van een bekende, ‘Ik denk aan u!’, ‘Het gaat goed met mij!’, ‘Amsterdam vlagt!’, ‘Het is druk in onze hoofdstad!’. Misschien was er liefde in het spel.

  Wat moest hij met de kaart. Weggooien, als oud papier, tegelijk met kranten, tijdschriften of eierdozen. Bewaren, ergens in een kast, of wegstoppen in een album. Emotionele waarde had de ansicht voor hem niet, en ook andere overwegingen om de kaart te houden ontbraken. Hij wilde ervan af, keek om zich heen, zag niemand en liet de ansicht door de brievenbus glijden. Hij had gedacht dat het zou voelen als een transactie zonder betekenis, als afscheid van een collega waar hij nooit mee had samengewerkt. Maar toen hij wegfietste, op weg naar huis, duurde het lang voordat de glimlach van zijn gezicht verdween. 

 Luistertip: Send me a postcard, Shocking bluehttps://youtu.be/y-eWMYe-ss8?si=VEkKrKIA8lhiMPB_

Mensen zijn (nog) geen machines

Artificial Intelligence rukt op. De gevolgen hiervan zijn in het huishouden en de maatschappij al duidelijk zichtbaar. We gebruiken AI steeds meer en het geeft ons ook veel gemak.

Het omslachtige googelen kan vervangen worden door een gerichte vraag aan de AI, waarop je direct en indien nodig een uitgebreid antwoord krijgt. Vaak vergezeld van verschillende suggesties. 

Vaak worden er nog grammatica- of interpunctiefouten uitgehaald en suggesties  gegeven om mijn soms te lange zinnen op te delen in compactere vorm. 

Ook wordt mijn ego regelmatig gestreeld, omdat AI mij complimenteert met mijn slimme vragen. ‘Goede vraag Tonie’, zegt ‘het’ dan en het lijkt net alsof ik contact met een mens heb.

Daarnaast helpt AI mij heel handig met het redigeren van mijn teksten. Ik vraag (dit heet een ‘prompt’) altijd feedback op inhoud, structuur en grammatica van mijn schrijfsels.

We ervaren het gemak van AI op het werk. Enkele (kleine) voorbeelden hiervan zijn de beruchte notulen, het maken van excel – lijstjes  en het tijdrovende declareren. Het kost allemaal onnodig veel tijd die uit handen genomen kan worden, zodat de medewerker zich kan bezighouden met interessantere werkzaamheden.

Tot zover prima en niets aan de hand.

Alleen ligt er in mijn optiek ook een groot gevaar op de loer. AI doet het aanbod om mijn gehele tekst te herschrijven in een overzichtelijk geheel. (Ook dit keer).

Ik ‘bedank daar altijd voor’ en eerlijk gezegd voel ik ook een beetje verontwaardiging. Ik voeg eraan toe dat ik graag mijn eigen TONIE’S stijl wil behouden.

Ik krijg vervolgens weer een begripvol antwoord dat ik helemaal gelijk heb om mijn eigen stijl, mijn eigenheid te willen behouden.

Werk wordt ons steeds meer uit handen genomen en ik moet denken aan de angst die mensen hadden toen ooit de industriĂ«le revolutie begon. ‘Zou er nog wel werk voor ons overblijven’, dachten toen velen. Dat viel gelukkig mee. Er kwam ander soort werk.

Ook nu verschuift de balans. In onze kenniseconomie zullen heel veel banen door AI overgenomen gaan worden.

De voorspelling is dat er daarmee waanzinnig veel werk definitief verdwijnt. Zal er nog werk voor ons overblijven? Wat gaan wij doen? Dezelfde vragen en angst als van weleer zijn weer actueel.

De vraag is niet of, maar hoe wij ons gaan aanpassen

Op zich ben ik daar niet zo bang voor, zolang wij mensen de regie maar blijven houden.

Wel maak ik mij zorgen over onze toenemende afhankelijkheid van AI. Deze technologie wordt steeds meer een verlengstuk van onszelf.

De gevolgen zullen dramatisch kunnen worden, als we stoppen met het gebruik van onze eigen intuĂŻtie en steeds meer gaan vertrouwen op AI.

We bouwen in ons leven zelf een schat aan ervaringen en kennis op, waardoor we op cruciale momenten ons ‘onderbuikgevoel’ kunnen volgen. Als we zelf nagenoeg stoppen met nadenken en voelen, verdwijnt dit vermogen ook steeds meer.

IntuĂŻtief 

Gemakzucht en luiheid liggen dan op de loer. Eigen creativiteit zal mogelijk verdwijnen in een poel van fantasieloosheid en afhankelijkheid.

Natuurkrachten

We hebben het contact met de natuur en natuurkrachten al nagenoeg verloren. Laten we besluiten dit terug te winnen met behulp van onze intuĂŻtie en connectie met het Goddelijke in onszelf.

Laten we deze unieke vaardigheid blijvend aandacht geven om echt in contact met onszelf en met de ander te kunnen blijven treden. We zijn geen machines


Luistertip: Iron sky, Paolo Nutini https://youtu.be/ELKbtFljucQ?si=X1VXL0TEiVlaj8_1

Quote: Oefen vooral met goed voelen, in plaats je goed te willen voelen.

Overleven in een hypernerveuze maatschappij

Een pleidooi voor meer leegte

Laatst las ik in de krant (Trouw 29 september en 2 oktober 2025) een artikel over onze hypernerveuze samenleving. De Raad voor de Volksgezondheid & Samenleving luidt de noodklok. Het is allemaal te druk, te gehaast en te stressvol. We moeten het met z’n allen rustiger aan gaan doen. Meer de natuur opzoeken, verbinding aangaan met anderen en vooral ook de leegte opzoeken, op adem komen en meer ‘lummelen’ etc. Aldus deze Raad.

micro-,  meso en macroniveau 

Dit wisten we uiteraard al en het is ook niet voor niets dat in de afgelopen decennia de wereld van behandeling, coaching, mindfulness, yoga etc. is geëxplodeerd.

Allemaal initiatieven om de persoonlijke symptomen van stress en spanningen op te lossen, te doen verminderen, of om er beter mee om te leren gaan. Helaas gaat het soms zover dat we moeten geloven dat het allemaal in onszelf zit en dus maakbaar zou zijn.

De oproep van de Raad gaat gelukkig ook over  het stimuleren van oplossingen die buiten onze persoonlijke invloedssfeer (cirkel van invloed) liggen.

Stress en afhankelijkheid 

Er zijn factoren waar we individueel niet zomaar een oplossing voor hebben. 

Uiteraard is het goed om zelf die extra lange pauze op het werk te nemen (vooral als je daar geen tijd voor hebt), te gaan wandelen in de rustgevende natuur en andere gezonde activiteiten te ondernemen.

Ook is het aan te raden om goed voor je balans te zorgen door bijvoorbeeld je eigen beperkende overtuigingen los te laten. Aan sport, yoga, mindfulness te doen, of door het inzetten van bewuste ademhaling aangepast aan de context van dat moment.

Paradox van gezond werken 

Een eigen schrijnend voorbeeld vind ik nog steeds dat ik als leefstijlcoach alles deed om de werkdag met medewerkers zo gezond en Zen mogelijk door te komen, maar tegelijkertijd als teamleider iedereen (en mezelf) moest pushen om te voldoen aan de vaak onzinnige regels en perverse prikkels van de zorgverzekeraar om in verband met bekostiging vooral veel en vaak met onze cliĂ«nten in (registratie) contact te treden, ook als  dat niet perse noodzakelijk was. Dit noemen we Marktwerking binnen de gezondheidszorg. Zo zijn er helaas vele voorbeelden.

We leven in een overlevingsmaatschappij, waarin steeds meer productiviteit, macht, aanzien, geld etc. helaas de norm is geworden. We leven in een maatschappij, waarbij geldingsdrang, meer bezit, meer geld, met daarnaast ook nog eens een rijk sociaal leven en het voldoen aan ‘voorgeschreven’ schoonheidsidealen ‘het nieuwe normaal’ is geworden.

We leven dagelijks onder extreme prestatiedruk, in een op hol geslagen 24 uurs economie. En nu?

Naar een ontspannen samenleving 

Gelukkig adviseert de Raad om ook naar de totale maatschappij te kijken. Ik denk dat we minimaal op Europees niveau afspraken dienen te maken, om vervolgens ook mondiaal krachtig te gaan handelen.

Er is veel, heel veel werk te doen en uiteraard begint het met individuele bewustwording met bijbehorende acties. 

Toekomst 

Wat als we een samenleving zouden creëren waarin rust en solidariteit structureel zijn ingebouwd?

Ik droom over een samenleving met een basisinkomen voor iedereen. Wat een rust zou er ontstaan, als mensen vanuit deze bestaanszekerheid kunnen gaan kiezen voor een invulling en verdere aanvulling van hun (werkzame) leven. Als we dit gaan combineren met de levensstijl van Ubuntu (Ik ben, omdat wij zijn/ menselijkheid voor anderen) komt het voor ons allemaal en onze kinderen en kleinkinderen goed.

Luistertip:  Inside of me, Eric Claptonhttps://youtu.be/alrlBrww0sg?si=vcgHX_uybFogO_JK

Leestip: Ubuntu (toniescolumns. blog 8 april 2022) 

Na de pauze

Ochtend rave

Het is vrijdagavond en we zitten met onze vrienden uit de buurt bij het haardvuur op hun veranda. We luiden het weekend in met een drankje en hapje. Zoals vaker komen er bij deze happy hour ontmoetingen ook wel eens energieke ideeĂ«n naar boven. Ik vertel te hebben gelezen over de zogenaamde ‘ochtend rave’.

Ik leg uit dat het een vroege ochtend dansfeest op dance en trance muziek is. Je gaat voordat de werkdag begint de dag al dansend inluiden. ‘Aansluitend is er een ontbijtbuffet’, vul ik enthousiast aan. ‘Je begint vervolgens energiek en vol gelukshormonen je werkdag.

Get Up Groningen belooft een energieke party kickstart van je werkdag. Ook beloven ze een toename van creativiteit en verbondenheid’. Ik kijk mijn vrienden verwachtingsvol aan. Er wordt voorzichtig instemmend geknikt.

We proosten met elkaar en besluiten om een keer mee te raven in Groningen. Een drankje later komen toch bezwaren. ‘Zijn we niet opvallend ouder bij zo’n bijeenkomst’, tot ‘het tijdstip tussen half zeven en half negen is te lang en te laat’. En dan gebeurt het.

Eigen rave

‘Laten we zelf een rave organiseren’, zeggen Tanja en ik synchroon. 

We worden mega enthousiast en gaan aan de slag. Allereerst kiezen we een datum en bereiken consensus over het vroege tijdstip van zes tot zeven uur in de ochtend. Op deze manier hebben mensen nog tijd om van het ontbijtbuffet te kunnen genieten, alvorens naar het werk te gaan.

Er wordt door ons een zorgvuldig uitgekozen dance- en trancelijst van een uur samengesteld. We kiezen de ideale buitenlocatie, we plaatsen alvast een mega grote Tarp op ons eigen festivalterrein. We testen voor de zekerheid het geheel op geluidsoverlast. Dit blijkt overbodig, want er woont hier verder niemand in de nabije omgeving. Er komen weer herinneringen naar boven aan het muziekfestival ‘burning man’ in de woestijn van Nevada, toen de VS nog toleranter en leuk was. Dit gevoel wil ik weer en ik weet dat het hier op het Groningse platteland ook kan.

We verspreiden onze flyer. De belangstelling en aanmeldingen zijn ondertussen overweldigend. We besluiten toch om het deze eerste keer klein en intiem te houden. Het is immers een try-out.

Let’s rave

Vlak voor zes uur zijn alle enthousiaste ravers samengekomen op het ‘muziekspeelveld’. Het is nog aardedonker en het voelt als ‘diep in de nacht’. We krijgen via de kwalitatief hoog aangeschreven barista Eddie nog snel een cafeĂŻne boost toegediend. â€˜We gaan beginnen’, roepen we even later enthousiast en lopen naar de dansvloer waar de magische klanken ondertussen al bombastisch aanzwellen.

We starten de muzikale dansreis naar onze eigen binnenwereld, daar buiten op de veranda met uitwijkmogelijkheden naar het grote en nog met ochtenddauw besprenkelende en beschutte grasveld.

De lasers kleuren hun verschillende stralen dwars door de witte mist van de zorgvuldig opgestelde rookmachine. Ik beweeg  met totale overgave en zweef daarmee richting theta golven.

Alleen en toch ook weer met elkaar dansen we naar ongekende hoogtes en bereiken een kalme en geconcentreerde staat van zijn. We komen thuis in het lege midden. We zijn even de dans geworden.

Wakker de dag ingaan

Bij de laatste langgerekte meanderende muziektonen en onder invloed van de heerlijke geur van versgebakken croissants en koffie gaat de aandacht langzamerhand weer naar datgene wat zich verderop in de dag wil gaan afspelen. De magische rave komt hiermee tot een eind en voor diegenen die erbij waren
 jullie hebben hiermee mede positieve energieke en inspirerende geschiedenis geschreven.  

Wordt vervolgd. 🙏

Luistertip: the age of Giants, Outsiders/ Vertical modehttps://youtu.be/CcAjDvXgTP4?si=EYF0qRPo1E6JFzcW

Quote: van dansfeest naar rave, daar waar jouw totale overgave mag beginnen 

Ochtendrave september 2025

Pieterpad ‘gedoe’

‘In plaats van een wandelvakantie in Engeland  stel ik voor om het Pieterpad te gaan voltooien’, zeg ik tegen mijn partner. Het blijft even stil. Ik voeg er nog aan toe dat ik het traject gewoon wil afronden.

‘Steeds losse trajecten lopen is ook zo’n gedoe’. Hiermee beĂ«indig ik mijn pleidooi om verder in Nederland te gaan wandelen.

‘Je hebt gelijk’, zegt mijn vriendin na haar korte overdenkingsmoment. We hebben er zin in en wijzigen onze vakantieplannen.

Start station Ommen 

We zijn in het voorjaar in Ommen geëindigd en in Ommen start nu ons vakantie wandelavontuur.

We beginnen met de eerste logistieke uitdaging en brengen met de auto onze fietsen naar Hellendoorn en plaatsen deze bij onze eerste Bed&Breakfast. Vervolgens rijden we met de auto terug naar het startpunt; station Ommen en parkeren de auto.

We kunnen beginnen. Omdat het vakantie is en het leuk mag blijven, starten we met koffie en taart in de stationsrestauratie alvorens te gaan wandelen. Met een glimlach constateer ik dat we hiermee niet de enigen zijn.

‘Genieten hù, roept de aardige oude ober ons na, als we de deur uitlopen richting avontuur. Het bereiken van Limburg is ons doel voor deze vakantie.

We voelen ons fit. En omdat dit pas de eerste dag is in een reeks van elf trajecten, zijn we ook nog niet regelmoe.

Het lichaam moet nog wel even wennen, de moeheid slaat soms onverwachts hard toe. De schitterende natuur doet zijn kalmerende werk door ons te helpen bij het leegmaken van het hoofd en geeft steeds opnieuw energie.

Er volgen deze dagen verschillende overnachtingen in huisjes, hotels en ook op campings, want we hebben ons lichtgewicht tentje met toebehoren bij ons. We hebben hiermee meerdere opties. 

Onderweg 

We komen op de verschillende trajecten regelmatig dezelfde medewandelaars tegen. Het is dan net of je oude bekenden tegenkomt. Af en toe worden we regelmoe om voorzieningen te vinden, om de auto en de fietsen weer logistiek handig neer te zetten, maar als we uiteindelijk weer opgenomen worden in de schoonheid van de weldadige natuur is alles weer goed.

Verstilling 

De lange wandelingen met z’n tweeĂ«n levert naast rust en verstilling ook mooie gesprekken op.

We ontmoeten in het bos bij Nijmegen een man  die met grijpstok en plastic tas alle door mensen weggegooide rommel opraapt. ‘U bent een held’, zeg ik en ben mij hiermee nog meer bewust van het belang om onze natuur te beschermen.

We bespreken ook het thema ouder en strammer worden. Vooral omdat ik mijn vriendin meestal voor mij uit zie ‘zweven’ en ik mijn plotselinge voet problemen mentaal en fysiek probeer te tackelen.

Op een van de laatste wandeldagen stoot ik helaas mijn linkervoet hard bij het opstaan.

Doorzetten

Ik doe na een kilometer mijn schoenen uit en constateer een flinke bloeduitstorting van de tweede teen van links. 

Ik heb het zwaar en vraag me hardop af of ik het qua wandelen vandaag wel ga halen. De route is wederom prachtig met zijn mooie bossen, heide en zandverstuivingen. Dit keer, net nu ik het nodig heb, zijn er geen leuke koffievoorzieningen onderweg.

Het tempo wordt steeds trager en trager en pas als ik de Maas weer zie loop ik wat sneller en door de pijn heen. Het is immers nu nog maar vijf kilometer naar de fietsen. De terugweg op de fiets is ook weer twintig kilometer, dit keer met tegenwind.

Aangekomen in Meerlo is het al laat (tegen 1800 uur) en we willen toch nog onze traditie uitoefenen door een bier met bitterballen te nemen.

De oude man op het terras zegt dat ik het biertje verdiend heb en een tweede ook, voegt hij er met een glimlach aan toe.

Hij ziet dat ik nogal moeilijk loop en bijna geen energie meer heb.

Trots en dankbaarheid overheersen. Ik heb het weer gehaald en weet dat het morgen beter zal gaan.

‘Het gedoe hoort erbij, maar valt in het niets bij de schoonheid van de natuur, de ontmoetingen en de voldoening van dit prachtige sportieve avontuur’, denk ik en val in ons tentje  in noord Limburg onder de imposante sterrenhemel in slaap. 

Meer lezen? Check: https://toniescolumns.blog

Kampeerterrein: https://www.campingplukdedag.nl

Luistertip: these boots are made for walking, Nancy Sinatrahttps://youtu.be/9Qp_SrTgBBs?si=e3_I6cp3YD_L_HZY

De man voorop ( Peter van der Kooi)

Duo’s van mannen en vrouwen beginnen altijd met de naam van de man. Wereldberoemd zijn Tarzan en Jane, Porgy en Bess, Romeo en Julia, en nog vele andere koppels. In mijn kindertijd maakte ik kennis met Jan Klaassen en Katrijn, Hans en Grietje en Suske en Wiske. En dichter bij huis: op verjaardagen ging de familie niet naar tante GrĂ© en oom Piet, maar naar oom Piet en tante GrĂ©. Als we vrienden wilden zien spraken we af met Daan en AĂŻda, Johan en Gerda, en met Jan en Thea. 

   Over de positie van de vrouw zijn bibliotheken vol geschreven, inmiddels aangevuld met een oneindige hoeveelheid digitaal schrijfgeweld. Onlangs las ik Anna Karenina, de beroemde roman van Tolstoi uit 1877. Op de achterkant van het boek gaat men in op de vraag of Anna Kareninavrouwonvriendelijk is. De discussie over de bedoeling van het boek is blijkbaar nog niet gesloten. Ik kan daar weinig over zeggen maar lees wel in Tolstois meesterwerk over Oblonski, de broer van Anna. Hij is een van de hoofdpersonen in de roman en zegt ergens aan het eind van het boek dat ‘men in Petersburg begrijpt dat een man zichzelf op de eerste plaats moet laten komen, want dat geldt als een teken van beschaving’.

   Of de in onze tijd levende criminele kickboxer en vrouwenhater Andrew Tate (Emory Andrew Tate III) Anna Karenina heeft gelezen is mij onbekend. Maar anderhalve eeuw geleden had hij vast Oblonski tot zijn vrienden gerekend. Andrew zou zich thuis hebben gevoeld in de vorstelijke verblijven van Oblonski. In huize Tate staan op elke tree van marmeren trappen zijn trofeeĂ«n, in alle soorten en maten. De mooie spullen van zijn vriendin staan nog onuitgepakt in de garage. 

   Evenals Andrew Tate doen mijn zoons aan kickboksen. Crimineel zijn ze niet. Wel klommen ze vroeger in gevaarlijke bouwkranen of sprongen ze vanaf hoge spoorbruggen in kanalen. Ik weet zeker dat hun vriendinnen op de eerste plaats staan. Hun moeder, waar ik mee trouwde, hield haar eigen achternaam. Ik geloof niet dat dit ooit onderwerp van gesprek was. 

   Dit  denken-in-volgorde-man-vrouw komt door de oudste tweetallen uit onze geschiedenis. Ze worden genoemd in de Bijbel, het meest gelezen boek ter wereld, geschreven door alleen maar mannen. Jozef en Maria zijn een bekend stel, evenals Simson en Delila. Maar het oerduo Adam en Eva spant de kroon. In de Bijbel komen hun namen niet veel voor maar eeuwenlang heeft de mannelijke mens ze op allerlei manieren ontelbare malen gereproduceerd in geschriften, beelden, kunstwerken en verhalen. Dat geldt ook voor veel andere paren, beroemd of niet. Genoeg tegenspraak door de vrouwelijke mens is niet van de grond gekomen. 

   In de zon, met uitzicht over de stad, bespreek ik dit alles met mijn vriend. Ver van ons vandaan drijven grijze wolkenmassa’s langzaam voorbij. Mijn vriend kijkt me aan zonder iets te zeggen, uitdrukkingsloos, en steekt zijn hand op. Hij doet zijn ogen dicht, leunt achterover en vouwt de handen in zijn nek. Het blijft een tijd stil. Zo reageert mijn vriend wel vaker. ‘Eva en Adam, Grietje en Hans, het is wennen. Maar we kunnen kunstmatige intelligentie gebruiken om de geschiedenis van naamordening te herschrijven’. 

Luistertip: Todd Rundgren, Love is The Answer https://youtu.be/j17Obn7A3Jg?si=oXzlRNAEfxaJmjPM

(On) belangrijke zaken eerst

(Over Stephen Coveys leiderschapsstrategieën, verpakt in verhalen)

Ik wandel over een klompenpad wandelroute door het weiland vlakbij mijn huis.

In deze rustgevende omgeving van vlinders, insecten en kniehoog gras hoop ik op een briljante ingeving. Covey stelt namelijk dat je altijd moet beginnen met datgene wat de hoogste prioriteit heeft. Ik vraag me af, of dat wel zo werkt.

Genuanceerd

Want het voelt voor mij niet zo eenvoudig. Vaak stellen we uit wat écht belangrijk is, bijvoorbeeld omdat het nog te groot of te lastig is. Want anders hadden we het toch allang gedaan?

Uitstelgedrag

Tanja van Essen schreef samen met Henri Schouwenburg het boek Eerste hulp bij uitstelgedrag. Hun methode (gebaseerd op RET) helpt irrationele gedachten zoals “ik moet zin hebben” te vervangen door realistischere overtuigingen. Deze wel erg korte boekomschrijving van ChatGPT heb ik voor de volledigheid maar even bij de schrijver gecheckt. Tanja gaf aan dat het in principe wel klopt, maar ook veel genuanceerder ligt. 

Ik wil het hier niet verder over uitstelgedrag hebben—daarvoor verwijs ik graag naar Tanja’s boek. 

Mijn strategie

Ik ben in gedachten weer ergens in de middelbare school tijd. Ik zit thuis in mijn slaapkamer achter mijn bureautje met het boek en aantekeningen voor de toets Engels voor morgen. 

Voordat ik wil beginnen loop ik eerst naar mijn andere kamer en zet een lp op, zing mee, dans een beetje op de muziek en fantaseer over beroemd zijn zoals Paul McCartney was en nog steeds is.

Uiteindelijk ben ik wel aan het studeren gegaan en bouw steeds pauzes in, met bovengenoemde afleiding. Later las ik dat dit een zeer effectieve methode is om te studeren. (pomodoro methode met studieblokken van 25 minuten en meerdere pauzes)

Onbelangrijk blijkt belangrijk

Al wandelend besef ik: ogenschijnlijk onbelangrijke zaken zijn vaak wél belangrijk. Ze zorgen voor ontspanning, motivatie en houvast, net zoals in Kaizen: grote doelen opdelen in kleine stappen.

Bovendien weet ik dankzij neuropsycholoog Erik Scherder dat twintig minuten wandelen je immuunsysteem versterkt en gelukshormonen activeert. Ik heb het vaak getest: na een minuut of 21 schakelt mijn hoofd vanzelf naar relativeren en ontspannen.

Conclusie

Onbelangrijke dingen eerst doen kan dus heel waardevol zijn. Ze brengen soms meer ontspanning, zelfreflectie en vertrouwen. En wie weet ontstaat daaruit ook een verschuiving in wat je écht belangrijk vindt.

Fijne week allemaal.

Luistertip: The lazy song, Bruno Marshttps://youtu.be/fLexgOxsZu0?si=y7_oTaAFUt2qKdSC

Leestip: Eerste hulp bij uitstelgedrag, Tanja van Essen ( Helaas is een herdruk UITGESTELD)