In de steile bergachtige omgeving, doorsneden door zwierig zware haarspeldbochten was het druk met auto’s, wandelaars en fietsers. Ik reed de auto en onszelf naar het vakantie dorpje verderop in het dal. Behalve het overweldigende zware zomerse groen had ik nog bijna niets van de, volgens mijn partner, prachtige omgeving in mij op kunnen nemen. Dit noemen we gefocust zijn op dat wat prioriteit, in dit geval veiligheid, nodig heeft. De geuren van het dennenbos en de frisse ochtendlucht mistflarden, na de verkwikkende regenbui kwamen wel rechtstreeks door het halfopen zijraam bij mij binnen.

Selective attention test

Veel vaker gaat het niet opmerken van ‘dat wat er ook is’ onbewust. Je ziet nl. alleen datgene waar je interesse naar uit gaat. Het heeft alles te maken met mindset. Afgelopen week herinnerde ik mij opeens weer de selective attention test, waarin de kijker gevraagd werd om te tellen hoe vaak het ‘ ‘witte T-shirt team’ (tegen het zwarte T-shirt team) de bal naar elkaar overspeelde op het basketbalveld. De meerderheid had niet gezien dat er tijdens de wedstrijd een mens in gorillapak rustig door het speelveld naar de overkant liep. Ik bekeek het filmpje nogmaals en kon mij haast niet voorstellen dat je dit kon missen. ‘Behalve als je de opdracht niet geconcentreerd uitvoert en een beetje verveeld nonchalant naar het scherm staart’, gokte ik. Licht verontrust vroeg ik mij af of deze houding dan behulpzaam kon zijn richting opmerkzaamheid? Dit onderzoek laat echter goed onze beperkte perceptie zien. Richten we onze volle aandacht op het één, dan zien we iets anders over het hoofd. Ik zie alleen datgene wat in mijn wereldbeeld past.

Aandachtzaamheid

‘Ik zou wel net zo alert als James Bond 007 willen worden’, dacht ik. Deze geheim agent ziet altijd alles en gebruikt alle zintuigen en intuïtie bijna feilloos. Eén van zijn geheimen is het hebben van een perifere blik en dat kun je oefenen, dacht ik hoopvol. Een ander hulpmiddel is je bewust te zijn van je beperkingen. Daardoor ga je juist meer zien, horen, voelen en ruiken. Of zou het stoppen van het hebben van interesses ook helpen om meer op te merken? Ook niet echt een bemoedigende gedachte, vond ik, want daarmee zou überhaupt je interesse in wat dan ook verdwijnen en dus ook je interesse om meer op te merken, analyseerde ik.

Ik reed het erf van de buren op en stapte uit de auto. De vriend kwam eraan lopen en zei: ‘hé, je auto mist rechtsvoor een wieldop’. Ik zuchtte, toch nog meer oefenen met die perifere blik, werken aan aandachtzaamheid.

Luistertip: James Bond Theme