How are you doing, vroeg de hamburger verkoper enthousiast, toen ik bij een bezoek aan New York even een korte staande lunchbreak deed bij het trendy hamburger wagentje op wielen ergens in de Upper East Site. We hadden net een Starbucks coffee âto goâ geregeld en waren aan het bijkomen van alle overweldigende indrukken van deze wereldstad. Ook de Starbucks mevrouw had ons ook al gevraagd hoe het met ons ging. Al heel snel had ik geleerd dat je dan âFine, thank youâ kon replyen, of kiezen voor â thanks, how are youâ? Het antwoord hoefde je vervolgens niet af te wachten, omdat deze vraag eigenlijk geen vraag is, maar een manier van groeten in zogenaamd beleefde vorm. Op internet vond ik het volgende; In TsjechiĂ« geeft men vaak op de vraag âJak se mas?â ( Hoe gaat het met je?) als antwoord âDje toâ ( Het gaat wel). Als je antwoord met een âgoedâ, dan wordt dat als oppervlakkig gezien, omdat er altijd wel wat is. Aldus de Tsjechische cultuur. De Groningse variant komt aardig in de buurt, met een âkon minderâ. Op zich is er communicatief niets mis met de âhoe is het?â vraag. Het is een open, in plaats van een gesloten vraag. De ontvanger heeft alle ruimte om deze vraag naar eigen believen te kunnen beantwoorden. Tegelijkertijd is de vraag ook weer lastig, want er zijn verschillende levensgebieden waarop je kunt ingaan en je weet ook niet altijd of deze vraag echt gemeend is, op een bepaalde context slaat ( de tandarts vraagt je hoe het is) of als een soort van begroeting en beleefdheid dienst doet. AssociĂ«rend op dit onderwerp gingen mijn gedachten verder over de invloed van cultuur. Ik herinnerde mij onze âkoffie belevenisâ, toen wij een tijdje in de VS verbleven en op een boerderij in de buurt van Chicago aan het werk waren. Ons werk bestond uit de controle van aardappels, om deze vervolgens in zakken van 30 kg te deponeren en te stapelen. Tijdens het pauzemoment kwam de groep, ik schat zoân 15 personen, bij elkaar zitten. Het was onze eerste werkdag en Ik schonk koffie voor mijzelf in en stond op het punt om met de koffiekan rond te gaan om iedereen van koffie te voorzien. De verbaasde blikken in de ogen van de medewerkers deed mij realiseren dat dit in het geheel niet Amerikaans gebruikelijk en dus niet de bedoeling was. Iedereen kon immers prima koffie voor zichzelf inschenken? Wij woonden een tijdje op de boerderij en het gezamenlijk eten beperkte zich hooguit tot in de weekenden. Verder werden we geacht om zelf de koelkast ( deze was altijd goed gevuld) open te trekken om ons van voedsel te voorzien.
Terugdenkend constateer ik toch een bepaalde discrepantie in het enerzijds zo betrokken overkomen, door vaak te vragen naar de stand van je gemoedstoestand en anderzijds de âieder voor zichâ mentaliteit. Aldus de Amerikaanse ( VS) cultuur.
Hoe zit het bij onze Hollandse cultuur? Afgelopen week heb ik er eens extra op gelet en wij vragen ook in alle verschillende contexten veel en vaak hoe het met de ander gaat en meestal als een begroetingswijze. Ik merkte aan mijzelf dat ik nog steeds deze vraag (te) serieus neem. Ik liep in het gebouw de trap af naar beneden en een collega passeerde mij bij het naar boven gaan. âHoe is hetâ, vroeg hij, terwijl hij langzaam zijn weg naar boven vervolgde. Ook kon ik aan zijn non- verbale signalen merken, dat ik kort moest antwoorden.âJa, goed hoorâ antwoordde ik nietszeggend en hoorde mijzelf âhow are youâ? mompelen. De afstand van de traptreden was ondertussen toch al te groot geworden, om dit te horen. âHave a nice dayâ, dacht ik hardop. Misschien dat ik eens een tijdje het âhoe is hetâ bij een begroeting vervang door âleuk je te zienâ. Jullie mogen mij trouwens altijd vragen hoe het met mij is. Wel graag op het goede moment en in de juiste context.
Prettige dag verder.