Ik had besloten om mee te doen met de (train de trainer) cursus MHFA (Mental Health First Aid) om te worden opgeleid als trainer. Het doel van MHFA is om kennis te vergroten, stigma tegen te gaan en handelingsverlegenheid te laten afnemen in de omgang met mensen met psychische problemen. Omdat de training in Eindhoven op het terrein van de GGz Eindhoven werd gegeven, was ik de avond ervoor al in de BenB op het bosrijke terrein ingetrokken. Deze BenB is een prachtig voorbeeld om de maatschappij op een min of meer achter bomen verscholen psychiatrisch ziekenhuis terrein binnen te halen. ‘Een fantastisch initiatief’, dacht ik en gaf mijn weekendtas met kleding een plekje tussen de wastafel en het mini overzichtelijke tafeltje in mijn tijdelijk onderkomen. Ik was er klaar voor om een week lang mij te laten onderdompelen in informatie vergaren, oefeningen doen en zelf een (oefen) presentatie te gaan geven voor de groep aspirant trainers.

Stigma

Ik dacht aan mijn eigen oordelen, mijn eigen stigma’s, mijn eigen ongemak bij ‘vreemd’ gedrag op straat. ‘Bewustwording en eerlijkheid hieromtrent is al een mega mooie stap’, dacht ik. Daarmee kun je ze tackelen en keuzes maken. Om er iets mee te doen, om op iemand af te stappen om te vragen hoe het gaat en om te ondersteunen (en/of te verwijzen) waar nodig. ‘Niets doen voor je medemens in nood is zielig’, had Ali B in een interview provocerend bedoeld gezegd en raakt daarmee de kern van onze uit de hand gelopen individualistische en egocentrische maatschappij, waarbij eenzaamheid een mega groot probleem is geworden.

Socialrun

In gedachten was ik weer bij de Socialrun, een non-stop estafetteloop van ruim 555 km in 48 uur met als doel bespreekbaarheid en begrip rondom psychische aandoeningen te stimuleren. Twee jaar geleden had ik hieraan meegedaan en zag mijzelf weer rennen over de Afsluitdijk. Duizenden mensen uit heel Nederland deden mee en brachten hiermee Stigma onder de aandacht. Ik had de nacht ervoor zonder slaap doorgelopen en tijdens de schemering van de volgende avond liep ik nogal euforisch tussen Waddenzee en IJsselmeer. Ik vond alles en iedereen even prachtig en mooi. De overuren draaiende geluksstofjes dopamine, serotonine, oxytocine en endorfine bepaalden mijn staat van zijn en zorgden ervoor dat ik een diepe verbondenheid voelde met iedereen. Ik hoopte dat ik dit gevoel van intense verbondenheid ook kon vasthouden in mijn dagelijks leven. Niet persé op deze extreme hoogte, wel om te beseffen dat zingeving vooral in het contact met de ander ontstaat.

De MHFA training maakte mij nogmaals scherp bewust dat er nog veel handelingsverlegenheid is, als het gaat over het ongevraagd afstappen op een medemens met wie het niet goed gaat. Vooral als er sprake is van verwardheid, depressie, teveel middelengebruik of suïcide gedachten. Het vraagt lef en het durven tonen van je eigen kwetsbaarheid om de ‘EHBOer’ op psychisch gebied te willen zijn.

De trainers Suzan en Nicole loodsten ons op een speelse, respectvolle en gedegen wijze door het evidence based vijf dagen durende programma. Naast het (weer )opdoen van kennis, het aanleren van didactische vaardigheden, liep als een rode draad je eigen kwetsbaarheid. Want durf je zelf wel je onzekerheid te benoemen? Ik werd mij opnieuw zeer bewust van het belang van dit voorbeeldgedrag. En ja, ik kwam mijzelf ook even tegen, met vragen en onzekerheden of ik alles nog wel goed kon onthouden en plannen van alle onderdelen die nodig zijn voor het geven van deze training. Na een week reed ik het terrein weer af. Moe en ook voldaan van alle indrukken. ‘Wat een fantastische missie’, dacht ik en voelde opwinding dat ik hieraan een bijdrage mag leveren. Op de snelweg richting huis overdacht ik het gegeven dat je iemand anders niet kan ‘zien’ behalve het verhaal wat je over de ander maakt. Hoe vaak is dat een oordeel, slordige aanname of stigma? Dus, des te belangrijkere om te blijven informeren of jouw ‘verhaal’ over de ander wel klopt.

Ik zette de volumeknop bij het nummer Soldier of love van Sade wat harder en reed de avond in.